مشق توحید

«هو»

جان سخن 4

«بخش پایانی پرده ای از معانی سوره عصر»

«و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر»؛ «تواصی» بر وزن تفاعل است و دو جانبه بودن فعل و کثرت آن را می رساند. یعنی توصیه کردن های دو جانبه و مکرر. صبر تحمل تلخی است برای رسیدن به نتیجه ای شیرین. پس همراه نوعی بینش است که این تلخی به شیرینی و این رنج به گنج می انجامد. حق در آیه بدون قید و اضافه آمده است و شامل حق مطلق و حقوق مقید و مضاف می شود یعنی حق تبارک و تعالی و هر حقی که در نظام ضروری و محکم عالم جاری است و حقوقی که با توجه به این نظام در روابط با حق تعالی و موجودات و دیگر انسان ها باید رعایت شود مانند حق ربوبیت، حق طبیعت، حق پدر یا مادر و همسایه و ... .

   با اینکه گستردگی معنای «عملوا الصالحات» شامل توصیه به حق و صبر نیز می شود، مجدداً و جداگانه این عمل به صورت خاص دکر شده است و با اینکه می شد فعل «تواصوا» یکبار ذکر شود و بر سر حق و صبر درآید و با هر یک از آن ها تکرار شده است زیرا به این وسیله بر این فعل و هر یک از حق و صبر تأکید بیشتری می شود. اهمیت نکته از این جاست که انسان در راهی بلند است که از میانه اجتماع می گذرد بلکه تعاملات اجتماعی و حرکت های گروهی هم عمل و گام هستند وهم سرعت بخش یا سرعت گیر.

   غفلت از اینکه کار صرفا فردی نیست، قیام با هم مقدم قیام فردی است، این تذکر را می طلبد، علاوه بر اینکه راه دراز و بلند همت ها را خرد می کند و دقت ها را می کاهد، خستگی می آورد و بلاهای در راه رنج ها را همراه می کند. و فتنه ها و غبارآلود شدن جاده ها راه را گم می کند. پس هرکسی ناخودآگاه توقف می کند یا سرعتش کاسته می شود یا به خود می پردازد یا ملاک ها را گم می کند یا بی طاقت می شود. اینجاست که این عمل همگانی نقش مهمی دارد؛ یعنی«توصیه به همدیگر» نسبت به ملاک ها و میزان های راهیابی «حق ها» و تبعیت از آنها به توصیه به همدیگر به این بینش که این راه را گنجی ارزشمند در پی است، پس باید بر تلخی های آن: (1)دارازای راه (2)چشم پوشی از کامجویی و لذت پرستی (3)صدمات و مصیبت ها، صبر کرد.(با استفاده از تفسیر پرتوی از قرآن)

پس در این صورت: ایمان(اجتماع انگیزه ها و قوا) و عمل صالح(تمرکز عمل ها و تناسب همة آنه با رشد)، و ایجاد انگیزه و تذکر دائمی  و همگانی به دقت و سرعت، باعث رهایی انسان از خسران است.

«أللهم اجعلنا من الذین آمنوا و عملوا الصالحات و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر»

«پایان»

احسان کرمانشاهی

 

بسم الله الرحمن الرحیم

متن زیر خلاصه ای از مقالة اول کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم اثر علامه طباطبایی با توضیحات شهید مطهری رحمة الله علیهما است.

جواد ارباب

رسول گلدوزها

محسن علیگو

باسمه تعالی                             

اکثر ما قدیمی ها توی کتاب های مدرسه ، درسی درباره شهید مدرس داشتیم ، فکر کنم اگر خیلی حافظه ی خوبی داشته باشیم ، یک جمله از آن درس توی ذهن ما مانده است . «دیانت ما عین سیاست ماست»

بعضی وقت ها تکرار زیاد بعضی از جملات سبب می شود که از معنای آن غافل شویم. فکر کنم یکی از جمله هایی که نیاز است بیش تر روی معنایش تفکر کنیم ، همین جمله است .

به نظر شما این جمله یعنی چه ؟

آیا واقعا دین با سیاست ارتباطی دارد. آیا دینی که برای معنویت انسان ها آمده و می خواهد کار آخرت ما را راه بیاندازد ربطی به سیاست که مربوط به حیله گری صاحبان قدرت است دارد؟ یا اصلا شما یک تعریف دیگری از دین وسیاست دارید؟

فکر کردم قبل از این که در این زمینه بخواهم حرفی بزنم بهتر است نظر شما را راجع به این جمله بدانم.

محمد طاها دلیری

بسم الله الرحمن الرحمن الرحیم

«...وَ ضَاعَ‏ الْمُلِمُّونَ‏ إِلَّا بِکَ، وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلَّا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَک‏....»

   در مطلب «مشق 3»، خواندیم که امام صادق علیه السلام به ما یاد دادند که اگر خواسته هایمان را به درگاهی غیر از خدای سبحان ببریم، باخته ایم و به ایمان و عقل و دارایی های خود خسارت زده ایم.

   اما ظاهرا رو انداختن به غیر خدا، مسأله ای نیست که به این زودی آثار سوءش از بین برود. امام می فرمایند هر که گِرد غیر خدا جمع شد و در درگاه غیر خدا تجمع کرد، ضایع و تباه می شود(ضَاعَ: تباه شد، ضایع شد‏* الْمُلِمُّونَ‏: جمع مُلم به معنی جمع شوندگان). آری اگر مبنای فرد، جامعه، تشکیلات، گروه و...  براساس محوری غیر از خدای بی نیاز باشد، محکوم به شکست و تباهی است و نشانه های ضایع شدن آن دیر یا زود بروز خواهد کرد. حال اگر باز هم گمراهی ادامه یافت، و به غلط تصور شد که کشت و کار و رشد سرمایه ها از مسیرهای غیر إلهی است تنها چیزی که برداشت می شود، خشکسالی است؛ دانه را کاشته ایم، سرمایه را داده ایم، اما دریغ از آبی که دانه ها را مرطوب کند و سرمایه ها را رشد دهد. صحیح تر آنکه از همان لحظه ای که کار غیر الهی شد، باخت، خسران، تباهی و از بین رفتن محصول، حاصل تلاش های ماست. ( أَجْدَبَ:باران نیامد و زمین خشک شد)(فرهنگ ابجدی)*(منتجعون: کسانی که طلب محصول می کنند).

آری دوای دردها و سرسبزی کشتزار جان ما در خواستن، جستن و طلب کردن فضل خداست( إِلَّا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَک).

خدایا به فضلت ما را فقط به فضل خودت امیدوار ساز و در طلب فضلت یاری فرما که ما هیچ نداریم مگر فضل تو! ای أرحم الراحمین

(سلامتی همة سربازان اسلام خصوصا سید علی اصغر خودمان صلوات)

جواد ارباب

 بسم الله الرحمن الرحیم

«متنی که می خونید گوشه هایی از سخنان و نکته های ناب امام جماعت پیر مسجد آقا کبیره»

*ای برادر! حیف است جاهل بمانی. می خواد استاد دانشگاه باشد دکترای ریاضی باشد هر کی می خواد باشد، باشد؛ اگر مسأله بلد نیستی جاهلی دِ برادر! میل داری قبول کن، میل داری نکن.

*برادر! این زن و بچِئَک را جمع کن مسأله را یاد بده دِ برادر. آخر بعد یک عمر زندگیT قرائت نماز زن و بچه ات باید غلط باشد؟

*بنده این همه نماز خواندم، روزه گرفتم و... به هیچ کدامش از خودم راضی نیستم. اما از یکی خیلی راضیم، سیگاری بودم ترک کردم.

*برادر! تو خیال می کنی با این کارها تو باید بهشت بری؟آهان؟ زیر کولر عالی یا جای گرم و نرم، تکیه دادی، خیال می کنی چه شده ای! باد به دماغ  می اندازی که منم منم بزبزه ها؟تو خیال می کنی!

* هوای نفس را توی کار نیار این بلند گو را به بچه یاد نده هوا را توی کار نیار. اون از اول هوسرانی را یاد می گیرد.

*ای برادر مخلص خدا باش، چاکر خدا باش، بیخودی به دیگری نگو من مخلص شمام من چاکر شمام ...

*اگر تو این رساله را عمل کردی، اون وقت تو مردی.

«پیر آشنا»

گردآورنده : جواد ارباب

من گم شده ام

ای گل تو به قد مایه ی آرامش من باش     رنجورم و دلگیر تو آسایش من باش

   شاید که میان من و خوبان دو عالم           از بهر توجنگی شود آمایش من باش

     زیبایی تو گر چه نصیب همگان است         مرهم بنه برسردی و گرمایش من باش

یک گل نه بهاری پی خود آورد اما             از بهر بهاری شدن آرایش من باش

  انشایم و در دفتر عشق تو نه جایم           من پر زغلط ها و تو ویرایش من باش

           «تنها» وغریب از پی ویرانه دنیا                 من گم شده ام دوست تو پیدایش من باش

محمد علیگو

ـ مرحله اول: خواهی نخواهی، عاشقیم! (شناخت خود)

چشمانت را ببند. سری به «خود»ت یعنی به «من»ت بزن:

کششی را در درونت می بینی، کششی به سمت زیبایی ها و بزرگی ها.

اگر در هرچیزی زیبایی و بزرگی را بیابی، مجذوبش می شوی و در مقابلش خاضع؛ و این یعنی عشق.

عشقی که خواستگاه آن دل و قلب است. دلی که همواره عشق به خوبی و زیبایی، عشق به کمال و بزرگی از آن می جوشد، و محبوب و معشوقش را فریاد می کند.

آری! ما عاشق آفریده شده ایم! و لحظه ای بدون معشوق نمی توانیم زندگی کنیم و زندگیِ بدونِ معشوق برایمان پایانِ زندگی خواهد بود.

اما در عین اینکه جبراً عاشقیم، در انتخابِ معشوق آزادیم و مختار.

منشاء تفاوت انسان ها و مکتب ها و روش ها را می توان در همین تفاوت معشوق ها پیدا کرد. زیرا معشوق های ما همان محرک ها و معبودهای ما هستند که روش ها و منش های ما را می سازند و ارزش و بزرگی ما را نشان می دهند. معشوقهایِ ما همان هایی  هستند که در ما اثر می گذارند و ما را به ماراه می اندازند. حرکت‏ها و حالت‏هاى را کم و زیاد مى‏کنند، به ما امید مى‏دهند و یا ما را مى‏ترسانند، شاد مى‏کنند و یا اندوهگین مى‏سازنند. خسته مى‏کنند و یا به شور و شوق مى‏کشانند.

ـ مرحله دوم: معشوقستانِ دنیا (شناخت محبوب ها و معبودها)

حال چشمانت را باز کن و نگاهی به اطرافت بیانداز؛ خدا، پول، عنوان، زیبایی ها، قدرت ها، تشویق ها و تهدیدها و هزاران عامل دیگر که در ما موثر هستند، محبوب ها و معبودهای ما هستند.« براستی محبوب واقعی ما کدامیک از اینهاست؟ »

 باید برای شناخت این بت ها و معبودها، ابتدا اینهارا جمع کنیم وسپس تنظیم و دسته‏بندى؛ تا بتوانیم میان آنها سنجش و تعقل کنیم و به محبوب و معبود واقعی مان برسیم.

معبود ما یا «خدا»ست یا غیر او. آنچه غیراوست را «دنیا» می نامیم که:

- گاهى هوى ونفس ماست. « أَ رَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواه»

- گاهى قدرت‏ها و طاغوت‏ها و خلقى است که ما را به خویش مى‏خوانند.  «عبدوا الطاغوت.» «ان کان آباؤکم و ابناؤکم ...»

- گاهى  زیبایى‏ها و جلوه‏هاى دنیایى است که ما را اسیر مى‏سازد. «الناس عبید الدنیا.» «و زُیِّنَ للنّاس حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساءِ وَ البَنِینِ و القَناطِیرِ المُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الفِضَّةِ.»

- گاهى شیطانى است که وسوسه مى‏کند، نفس را تحریک مى‏نماید و دنیا را جلوه مى‏دهد و مرا به هرطرف مى‏کشاند و بنده مى‏سازد. «أَلَم أَعْهَدْ الَیْکُم یا بَنی آدم أَن لاتَعْبُدُوا الشِّیطان.»

 ادامه دارد...

حسام الدین یزدی

(چکیده ای از روشها و فعالیتهای گروه مطالعاتی بصیرت)

جلسه ی امروز، بعد از خواندن قرآن، آقای حیدری دوخبر جالب به ما داد؛ اولین خبر در مورد اردوی بعد ازترم بود و خبر دیگر اینکه: «چند تن از دوستان مسجدی وبلاگی رو راه اندازی کردند، که شما هم میتوانید مطالبی که احساس می کنید مفید و مناسب این وبلاگ میباشد را برای آن ارسال کنید».

بعد از اتمام جلسه، همینطور که به خانه برمی گشتم با خود فکر میکردم که این کار باعث رشد سطح فکری اعضای گروه می شود، همچنین شروع خوبی است برای موفقیت در نویسندگی.

به ذهنم خطور کرد که خوب است اولین مطلب از گروه بصیرت را من بنویسم.

تا انگیزه ی خوبی باشد برای بقیه ی اعضای گروه.

به همین خاطر تا از گرد راه رسیدم شروع کردم به نوشتن این مطلب که امیدوارم برای همه قابل استفاده باشد.

روشهای زیر بخشی از روشهایی است که از آن برای فهم بهتر مطالب و رشد فکری خود در گروه استفاده می کنیم:

1.      لغات سخت ویا ناآشنای که تا به حال نشنیده ایم را با کمک دوستان معنی  می کنیم:

در ابتدای کار باید معنی خود کلمات و جملات را بفهمیم تا بتوانیم مقصود کلی مطلب را درک کنیم

2.      خودمان را جای شخصیتهای داستان قرار می دهیم:

این کار به ما در فهم بهتر فضای داستان کمک می کند، و همچنین استفاده از این عبارت که: « اگر من بودم چه می کردم؟» به سنجش خودمان در شرایط  داستان کمک می کند.

3.      داستان را نقد می کنیم:

یعنی تک تک کارهای شخصیتهای داستان را مورد بررسی قرار می دهیم

4.      نتیجه گیری می کنیم:

یعنی همه ی مطالعات، نقد ها و گفتگوهایمان را جمع بندی و از آن نتایج اخلاقی و عملی میگیریم.

5.      خلاصه نویسی و ثبت:

و در پایان کارخلاصه ی داستان را به همراه آنچه در متن کتاب نیست از جمله؛ گفتگوهای مفید، جمع بندی ها، نتایج و «اگر ما بودیم چه می کردیم؟» ها را ثبت مینماییم.

لازم به ذکر است برخی از این روشها فقط در مطالعات داستانی کار برد دارد، ان شاء الله در شماره های  بعدیِ « راهکارهایی برای مطالعه ی بهتر»  روشهایی را برای مطالعات عمومی ارائه خواهیم کرد.

موفّق و پیروز باشید

والسلام علیکم و رحمت ا.... و برکاته

امیرحسین نیک رفتار